Verantwoord onderzoek
Bovendien wil het instituut veiligheid, bio-ethiek en integriteit in de uitvoering van het onderzoek bevorderen. 'Verantwoord onderzoek' omvat bij VIB de volgende kernconcepten:
- Veilig onderzoek doen
- De wetgeving naleven
- Verantwoord omgaan met bio-ethische kwesties
- Hoge integriteitsnormen hanteren
- Verantwoording afleggen
- Ons bewust zijn van maatschappelijke kwesties en daar rekening mee houden
Meer informatie over hoe we deze verschillende concepten waarmaken en over onze praktische richtlijnen, vind je in de brochure Responsible VIB Research.
Verantwoord onderzoek beheren
VIB heeft een Regulatory & Responsible Research Manager die ook de contactpersoon is voor kwesties rond integriteit en verantwoordelijk is voor de afhandeling van mogelijke gevallen van wetenschappelijk wangedrag. VIB is lid van de Vlaamse Commissie voor Wetenschappelijke Integriteit (VCWI). Zij die betrokken zijn bij gevallen van mogelijk wetenschappelijk wangedrag, kunnen de Commissie om een tweede opinie vragen.
Veiligheid
De onderzoekscentra en departementen van VIB zijn verweven met de afdelingen van de partneruniversiteiten. De institutionele veiligheids- en milieupraktijken worden daardoor deels gestuurd door het beleid van deze universiteiten. Naast de tools en procedures van de universiteiten heeft VIB diverse educatieve en opleidingstools ontwikkeld die de algemene en de bioveiligheid verzekeren. De brochures ‘Safety@work’ en ‘Biosafety in the laboratory’ bevatten praktische en achtergrondinformatie voor wie in de laboratoria van VIB aan de slag gaat.
De wetgeving naleven
Er gelden verschillende procedures voor de naleving van de relevante wetgeving voor de onderzoeksactiviteiten van VIB.
Gebruik van dieren in het onderzoek
Het gebruik van dieren is onvermijdelijk in het biomedische onderzoek van VIB. Om relevante onderzoeksvragen te beantwoorden gebruikt VIB muizen, ratten, kikkervisjes, zebravissen en in zeldzame gevallen konijnen of cavia's. Dieren worden alleen gebruikt wanneer er geen alternatief model zonder dieren bestaat. De meerderheid van de dierproeven worden op muizen uitgevoerd. Daarnaast gebruikt VIB een groot aantal fruitvliegjes voor neurobiologisch onderzoek. Fruitvliegjes zijn echter niet onderworpen aan de wetgeving over het gebruik van dieren in onderzoek.
De dieren worden gebruikt voor biomedisch onderzoek naar ontstekingsziekten, kanker, en cardiovasculaire en neurobiologische aandoeningen. De kennis die het onderzoek met laboratoriumdieren oplevert, draagt bij tot de ontwikkeling van nieuwe diagnose- en preventiemethoden en van nieuwe vaccins en behandelingen. Al het dierenonderzoek bij VIB is onderworpen aan een strenge supervisie, om te verzekeren dat de 'drie V’s' (vervanging, vermindering, verfijning) en alle andere verplichtingen voor de bescherming van het welzijn van de dieren correct worden toegepast.